Hồi sinh đô thị: 7 ý tưởng về thiết kế lấy con người làm trung tâm
1. Giành lại không gian cho con người
Kết nối là quan trọng đối với mọi người. Và không gian mở công cộng có giá trị liên kết giữa con người với nhau. Hiện nay nhu cầu về không gian đô thị ngày càng có chất lượng tốt hơn và chúng ta đang thiếu sự đa dạng về không gian công cộng ở các thành phố. Đường phố trong thành phố là nguồn không gian thuộc sở hữu chung lớn nhất chưa được khai thác. Chúng mang đến cơ hội để chúng ta lấy lại không gian dành cho giải trí, chăm sóc sức khỏe và kết nối xã hội― chứ không thuần túy chỉ để đi lại. Tại các trung tâm đô thị trên khắp thế giới, các cộng đồng đã tiến hành các thí nghiệm cải tạo nhằm tạo động lực theo hướng này và cho mọi người thấy tiềm năng chưa khai thác của đường phố. Mặc dù nhiều công trình, thiết bị được lắp đặt chỉ là tạm thời nhưng sẽ ảnh hưởng đến cách chúng ta thiết kế cảnh quan đường phố trong tương lai.
2. Thiết kế đa chiều
Ví dụ, đối với sự hồi sinh Đại lộ Brighton ở Denver, nhóm thiết kế đã được thử thách tạo ra một nơi có chức năng như một tiện nghi của khu phố, vừa cung cấp không gian thoải mái để đi xe đạp, đi bộ, nghỉ ngơi và ngắm cảnh đồng thời hoàn thành vai trò của mình như một hành lang vận chuyển hàng hóa lớn. Phức tạp hơn, nhóm thiết kế đã tái phát triển tuyến đường công nghiệp này để thực hiện việc quản lý nước mưa một cách đáng kể. Nó không chỉ là một con phố: nó là một công viên tuyến tính, một phần cơ sở hạ tầng quan trọng và là chất xúc tác cho sự phát triển trong tương lai.
3. Lớn hơn không phải lúc nào cũng tốt hơn.
Hãy nghĩ về sự công bằng, ý thức sở hữu. Ý tưởng về không gian xanh hoặc rộng mở có thể hấp dẫn. Nhưng chúng ta không nên chỉ đánh giá công viên hoặc trung tâm thương mại dựa trên quy mô mà nên xem xét khả năng tiếp cận công bằng. Làm thế nào để chúng ta tạo ra không gian phù hợp cho cộng đồng?
Không gian cộng đồng thành công đều truyền cảm giác sở hữu và niềm đam mê cho những người sống hoặc làm việc xung quanh đó. Ý thức sở hữu đối với lĩnh vực công cộng này đảm bảo rằng mọi người sẽ chiếm hữu nó, sử dụng nó, để mắt đến nó và đảm bảo rằng nó được duy trì. Không gian này có thể tuy hạn chế về quy mô nhưng mật độ đông đúc là một dấu hiệu tốt hơn về sức mạnh cộng đồng so với những vùng không gian rộng lớn chưa được sử dụng.
4. Làm cho nó trực quan, thoải mái khi sử dụng và kết nối
Thiết kế chu đáo có thể tạo nên hoặc phá vỡ không gian công cộng trong lõi đô thị. Nó thường dựa trên một số nguyên tắc chính: Chúng có trực quan và thoải mái khi sử dụng không? Chúng có hấp dẫn và dễ tiếp cận với tất cả mọi người không? Sự kết nối giữa không gian công cộng, con người và bối cảnh xung quanh thường quan trọng hơn chính thiết kế của không gian. Tuy nhiên, thiết kế tuyệt vời và sự chú ý tỉ mỉ đến từng chi tiết sẽ nâng tầm một không gian mở thành một không gian mang tính biểu tượng và được yêu thích.
5. Thiết kế để cuộc sống diễn ra.
Tất nhiên, có những không gian được thiết kế cao cấp, hấp dẫn, thú vị và thành công. Nhưng chúng ta không nên quên rằng những không gian mở thành công nhất trong lĩnh vực công cộng thường là những không gian linh hoạt, nơi mọi người có thể trải nghiệm. Những không gian mở hoạt động hiệu quả nếu chúng có khả năng mời gọi và thu hút công chúng.
Tuy nhiên, sự thành công của những nơi này còn phụ thuộc vào cường độ và mật độ dân cư cũng như mục đích sử dụng.
6. Tạo điểm đến cho tất cả mọi người, không chỉ dành riêng cho du khách
Trong thập kỷ qua, việc lắp đặt các công trình giải trí lớn, chẳng hạn như sân vận động, khu vui chơi, khu hội chợ, bảo tàng… ở trung tâm thành phố đã nổi lên như một xu hướng chính trong quá trình hồi sinh đô thị. Mọi người đến các khu giải trí, vui chơi, rồi lại đi làm việc khác. Không gian đô thị thành công phải năng động và đa chiều hơn. Quảng trường McGregor mới hoàn thành gần đây ở Denver nhận thấy sự cân bằng quan trọng giữa việc trở thành một phần của nhu cầu giải trí lớn này - trong trường hợp này nó đóng vai trò là cửa ngõ và không gian tập hợp cho sân vận động Major League Baseball bên cạnh và, quan trọng không kém, là phần mở rộng của Khu phố trung tâm. Khách sạn, các ngôi nhà, văn phòng làm việc và quảng trường với cách sử dụng linh hoạt đã trở thành một phần không thể thiếu của thành phố.
Nếu bạn tạo ra một địa điểm hoàn toàn dành cho giải trí và khách du lịch thì nó sẽ chỉ như vậy. Tuy nhiên, khi bạn thiết kế một địa điểm cho những người trong cộng đồng đó - những người sống và làm việc xung quanh những không gian đó - khách du lịch cũng sẽ đến. Nếu nó được những người sống ở đó yêu thích thì nó cũng sẽ được du khách yêu thích.
7. Thiết kế vì sức khỏe và thể chất
Gần đây, Lãnh đạo ngành Y tế Toàn cầu của Stantec, Brenda Bush-Moline đã viết về sự cần thiết của thiết kế để định hướng lại theo hướng tầm nhìn toàn diện về một cộng đồng lành mạnh, công bằng. Tương tự như vậy, chúng ta cần nói về việc biến sức khỏe và thể chất trở thành một phần trong mọi quyết định thiết kế khi hướng tới một môi trường đô thị gắn kết. Ngày nay, có rất nhiều nghiên cứu và thiết kế tuyệt vời dành cho sức khỏe và thể chất trong các tòa nhà, từ nội thất đến thiết kế cảnh quan, nhưng điều quan trọng là chúng ta phải tích hợp chính suy nghĩ này vào thiết kế của các khu đô thị lớn. Chúng ta biết rằng kết cấu, màu sắc, chất liệu và cách chúng ta trải nghiệm không gian có thể tác động trực tiếp đến nhận thức và sức khỏe của chúng ta. Điều này đòi hỏi chúng ta phải kết nối các chuyên gia lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, kiến trúc sư cảnh quan, kiến trúc sư công trình, kỹ sư, nhà thiết kế đô thị và nhiều chuyên gia các lĩnh vực khác nhau để thực sự hiểu được tác động của các quyết định thiết kế đối với sức khỏe của cộng đồng - những người sử dụng không gian của chúng ta.