Half Duplex là gì?

📡 Half Duplex trong truyền thông không dây – bạn đã hiểu đúng chưa?

Trong lĩnh vực truyền thông dữ liệu, chúng ta thường nghe đến ba mô hình giao tiếp: Simplex, Half Duplex và Full Duplex. Trong đó, Half Duplex (bán song công) đóng vai trò quan trọng ở nhiều hệ thống không dây nhờ sự cân bằng giữa hiệu quả và chi phí.

🔹 1. Half Duplex là gì?

  • Half Duplex cho phép cả hai thiết bị vừa có thể truyền vừa có thể nhận dữ liệu, nhưng không cùng lúc. Tại một thời điểm, chỉ có một chiều giao tiếp diễn ra.

  • Nó khác với:

    • Simplex: chỉ truyền 1 chiều duy nhất (ví dụ: TV nhận sóng từ đài truyền hình).

    • Full Duplex: truyền và nhận đồng thời (ví dụ: gọi điện thoại, Zoom meeting).

🔹 2. Ví dụ thực tế dễ hình dung

  • Bộ đàm (walkie-talkie): Người nói phải bấm nút “Push-to-Talk”. Khi đang phát, bên kia chỉ nghe chứ không thể nói cùng lúc.

  • Wi-Fi chuẩn cũ (802.11 a/b/g/n): Các gói tin chỉ truyền hoặc nhận luân phiên, không đồng thời.

  • Hệ thống RFID: Máy đọc và thẻ RFID trao đổi dữ liệu theo từng lượt.

👉 Bạn có thể hình dung Half Duplex giống như một cây cầu hẹp chỉ cho một xe đi qua. Xe có thể đi cả 2 chiều, nhưng phải chờ nhau.

🔹 3. Ứng dụng trong truyền thông không dây

Half Duplex xuất hiện ở nhiều công nghệ xung quanh chúng ta:

  • Liên lạc hàng không, quân sự: bộ đàm, vô tuyến hai chiều.

  • Hệ thống IoT giá rẻ: để tiết kiệm năng lượng và phần cứng.

  • Mạng cảm biến không dây: nơi chi phí và pin là yếu tố quan trọng.

  • RFID/NFC: đọc – ghi dữ liệu luân phiên.

🔹 4. Ưu điểm

  • Đơn giản, rẻ: không cần phần cứng phức tạp để tách kênh truyền/nhận.

  • Tiết kiệm năng lượng: phù hợp với thiết bị nhỏ, pin yếu.

  • Ít nhiễu: vì không phát và thu cùng lúc nên giảm va chạm tín hiệu.

🔹 5. Nhược điểm

  • Không phù hợp với thời gian thực: gọi điện, video call, livestream sẽ rất khó chịu nếu phải “đợi nhau nói xong”.

  • Tốc độ trao đổi hạn chế: do phải chia sẻ thời gian giữa truyền và nhận.

  • Trễ cao hơn so với Full Duplex.

🔹 6. Xu hướng hiện nay

  • Trong các công nghệ hiện đại như 4G/5G, Wi-Fi 6/6E, phần lớn đã sử dụng Full Duplex hoặc cơ chế ghép kênh (MIMO, OFDMA) để truyền – nhận đồng thời.

  • Tuy nhiên, Half Duplex vẫn chưa “biến mất”, vì nó rất phù hợp với các ứng dụng chi phí thấp, năng lượng thấp và môi trường khắc nghiệt.

👉 Tóm lại: Half Duplex là giải pháp “vừa đủ” cho nhiều hệ thống không dây – tuy không nhanh như Full Duplex, nhưng lại đơn giản, rẻ và ổn định. Nó giống như một “chiếc cầu hẹp” – tuy phải chờ lượt nhưng vẫn đưa được dữ liệu sang bờ bên kia một cách an toàn. 🚦

Tin khác: