PHƯƠNG PHÁP LẬP BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ

                        Nguyễn Thị Kim Hương

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một tài liệu tài chính quan trọng cung cấp cái nhìn tổng quan về các dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán nhất định. Báo cáo này giúp các bên liên quan hiểu cách doanh nghiệp tạo ra và sử dụng tiền mặt, từ đó đánh giá được tình hình tài chính và khả năng thanh khoản của doanh nghiệp. Có hai phương pháp chính để lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ: phương pháp trực tiếp và phương pháp gián tiếp. Mỗi phương pháp có cách tiếp cận, ưu điểm và hạn chế riêng.

1. Phương pháp trực tiếp

Phương pháp trực tiếp trình bày cụ thể các khoản thu và chi tiền mặt từ hoạt động kinh doanh. Phương pháp này liệt kê các khoản tiền mặt thu được từ khách hàng, tiền chi trả cho nhà cung cấp, tiền lương trả cho nhân viên và các khoản chi tiền mặt khác liên quan đến hoạt động thường xuyên. Đây được xem là phương pháp rõ ràng và dễ hiểu hơn vì nó thể hiện cụ thể các giao dịch tiền mặt thực tế.

Theo phương pháp trực tiếp, doanh nghiệp sẽ báo cáo:

• Tiền thu từ khách hang
• Tiền thu từ thanh lý nhượng bán TSCĐ
• Tiền chi trả cho nhà cung cấp
• Tiền chi cho các chi phí hoạt động
• Tiền chi trả lãi vay và thuế

Tuy nhiên, phương pháp trực tiếp ít được sử dụng hơn trong thực tế vì việc thu thập dữ liệu cần thiết có thể tốn nhiều thời gian và phức tạp, đặc biệt đối với các doanh nghiệp lớn có nhiều giao dịch.

2. Phương pháp gián tiếp

Phương pháp gián tiếp phổ biến hơn trong thực tiễn kế toán. Phương pháp này bắt đầu từ lợi nhuận ròng trên báo cáo kết quả kinh doanh, sau đó điều chỉnh các khoản mục phi tiền tệ và thay đổi trong vốn lưu động để xác định dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh. Các điều chỉnh thường bao gồm chi phí khấu hao, lãi/lỗ từ việc bán tài sản, và sự thay đổi của các khoản phải thu, hàng tồn kho và phải trả.

Theo phương pháp gián tiếp, doanh nghiệp sẽ trình bày:

• Lợi nhuận sau thuế
• Chi phí khấu hao và phân bổ
• ± Thay đổi trong vốn lưu động (ví dụ: các khoản phải thu, hàng tồn kho, công nợ)
• ± Lãi/lỗ từ hoạt động đầu tư

Theo phương pháp này, lưu chuyển tiền tệ sẽ được thực hiện ở 3 phần:

Phần I: Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động SXKD

Phần II: Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư

Phần III: Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính

Phương pháp này dễ lập hơn vì sử dụng dữ liệu đã có trong hệ thống kế toán, đó là lý do tại sao nó thường được áp dụng rộng rãi, dù có thể gây khó hiểu hơn cho người đọc không chuyên ngành.

3. So sánh và kết luận

Cả hai phương pháp cuối cùng đều cho ra cùng một kết quả về dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh, nhưng khác nhau về cách trình bày. Phương pháp trực tiếp cung cấp thông tin chi tiết hơn về dòng tiền từ hoạt động, do đó hữu ích hơn cho các đối tượng bên ngoài như nhà đầu tư và chủ nợ. Trong khi đó, phương pháp gián tiếp lại cung cấp sự liên kết giữa lợi nhuận và dòng tiền thực tế, giúp hiểu rõ mối quan hệ giữa báo cáo kết quả kinh doanh và tình hình tiền mặt.

Tóm lại, mặc dù phương pháp gián tiếp được sử dụng phổ biến hơn do tính đơn giản và thuận tiện, phương pháp trực tiếp lại thể hiện rõ ràng hơn tình hình dòng tiền hoạt động. Doanh nghiệp nên lựa chọn phương pháp phù hợp với mục tiêu báo cáo, nhu cầu của các bên liên quan và nguồn lực hiện có.